Wat moet je met deze titel?
Het is (helaas) waar. Regelmatig stopt het leren van leerlingen, door het handelen van de leerkracht. Onbewust en ongewenst.
Misschien denk je wel: ‘Dat doe ik echt niet!’ Misschien denk je: ‘Hoe dan?’
In dit artikel een van de manieren om ervoor te zorgen dat je leerling niet tot leren komt! #andersomdenken
Voorkennis activeren
Iedereen die lesgeeft of lesgeven ondersteunt, heeft het geleerd. Voorkennis activeren is een essentieel onderdeel van de les, dat plaatsvindt aan het begin, voor het aanleren van de nieuwe kennis/vaardigheden.
Het belang van voorkennis activeren is o.a. gerelateerd aan ervoor zorgen dat een leerling leert. Of anders gezegd: Voorkennis activeer je om te voorkomen dat de leerling stopt met leren. Om dat uit te leggen heel kort iets over hoe leren in elkaar steekt.
Hierboven zie je een schematische weergave van het proces ‘iets nieuws leren’.
- Je neemt iets waar;
- Je kiest met welke waarneming je wat gaat doen/waarover je wat gaat leren (Je kan niet wat doen met al je waarnemingen… en dat is maar goed zo.)
- Je haalt kennis uit je lange termijn geheugen die te maken heeft met wat je gaat leren, kennis die je nodig hebt om dit nieuwe te leren.
- Vanaf nu ontstaat een wisselwerking tussen iets nieuws leren, en de kennis die je al had. Uiteindelijk ontwikkelt zich nieuwe kennis die, door automatiseren etc. weer wordt opgeslagen in het lange termijn geheugen.
Belangrijke feiten over dit proces.
a. Je werkgeheugen is beperkt. Als deze wordt overladen, stopt het leren!
b. Het lange termijn geheugen lijkt een bodemloze put.
Belang van voorkennis activeren
Door alleen de benodigde voorkennis uit het lange termijn geheugen te halen, zorg je dat er genoeg ruimte overblijft in het werkgeheugen.
Een voorbeeld:
Stel je gaat bezig met optellen over het tiental tot twintig. Voor kinderen die dit nieuw leren, een complexe vaardigheid.
Voordat je hier aan begint moet je:
- Getallen en de getalstructuur tot 20 kennen.
- Weten wat een + betekent.
- Getallen kunnen splitsen in relatie tot de verliefde getallen.
Deze kennis, verstopt in het lange termijn geheugen, moet naar het werkgeheugen omdat het nodig is om deze nieuwe kennis/vaardigheid eigen te maken.
En hier komt de crux! Andere kennis moet in het lange termijn geheugen blijven. Hoe meer kennis van het lange termijn geheugen van een mens naar het werkgeheugen gaat, hoe minder ruimte er overblijft om iets nieuws te leren.
Anders ontstaat er kortsluiting. Werkgeheugen te vol. Leren stopt.
Bekende valkuil
Prachtige plaatjes in de methode. Stel je maar voor. Zeven eenden in een vijver en vijf eenden op de kant die het water in willen.
Je begint een leergesprek waarin je de eendjes worden geteld. Het woord erbij wordt genoemd, de verliefde getallenkomen langs en het splitsen van het getal vijf. Precies: voorkennis.
Een van je leerlingen woont bij een vijver. Al snel vertelt hij over de eenden in de vijver voor het huis. Die verschillende kleuren hebben. Bere interessant.
Je bent geïnteresseerd als leerkracht en vraagt nog even door. Je moet zelf denken aan het moment dat jouw hond vorig week een stel eenden ging opjagen en vertelt daar natuurlijk van in geuren en kleuren.
De leerlingen hangen aan je lippen. Stilte in de klas. heerlijk.
Leren stopt
Het is tijd voor de instructie. Via de stappen:
- modelen
- samen met de leerkracht
- samen met een ander
- alleen
- activerende controle van begrip
gaat een deel van de groep zelfstandig aan het werk en leg jij het nog een keer uit aan die leerlingen die het nog niet helemaal snappen.
Je les loopt op rolletjes.
Tenminste…
Werkgeheugen vol
Zijn alle leerlingen aan het werk, of zie je struggles?
De kans is aanwezig dat leerlingen zijn vastgelopen. Ik denk even aan Marit, gewoon omdat ik haar manier van leren ken 🙂 #ietsmetfamilie.
Marit haar werkgeheugen zit namelijk na het activeren van de voorkennis al vol. Het leren lukt niet, omdat er niet genoeg ruimte is.
Haar hoofd zit vol met de voorkennis die hoort bij de som maar ook met allerlei informatie die er, gezien dit doel, niet toe doet maar wel uit haar lange termijn geheugen is gehaald.
Marit is bezig met de eenden. Van haar opa heeft ze heel veel namen geleerd. Ze wist precies over welke eenden Jasper het had. De wilde eend, de slobeend, de badeend. Ze ziet ze zwemmen, en de hond van juf.. een Schnautzer, blaft rennend om de eenden heen. De nieuwe sommen, hebben letterlijk niet de ruimte om geleerd te worden.
Onbedoeld
Voorkennis activeren, het is een kort moment in de les van essentieel belang. De leerkracht weet exact welke kennis uit het lange termijn geheugen nodig is, om het nieuwe te kunnen leren EN om te begrenzen, de focus aan te brengen. Om zo te voorkomen dat andere kennis ook in dat werkgeheugen terecht komt.
Want: Wanneer het werkgeheugen overladen is, stopt het leren.
#CLT #CoginitveLoadTheory